Huwelijksdwang en achterlating groot taboe onder jongeren

Terwijl veel jongeren uitkijken naar de vakantie, vrezen sommigen wat hen te wachten staat zodra ze het vliegtuig pakken. Ieder jaar weer worden Nederlandse meisjes en jongens door hun ouders achtergelaten in het buitenland of uitgehuwelijkt. Juist omdat de zomervakantie een extra risicovolle periode is, start het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) de campagne ‘Wacht niet tot het te laat is…’. De campagne moet het taboe doorbreken en roept jongeren op hun vriend(in) of klasgenoot te helpen als ze vermoeden dat hun vriend(in) risico loopt.

Campagnebeeld van het landelijk knooppunt Huwelijksdwang en achterlating met titel 'Wacht niet tot het te laat is'

Diny Flierman, manager Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating: ‘Met deze campagne richten we ons op de vriendenkring van mogelijke slachtoffers van huwelijksdwang en achterlating. Meestal vermoeden de slachtoffers zelf dat er iets staat te gebeuren en gedragen zij zich al anders. Vaak merken vrienden wel dat er iets mis is, maar vinden zij het moeilijk om erover te praten. Toch willen wij die jongeren oproepen om het taboe te doorbreken en hun vriend(in) of klasgenoot te ondersteunen om hulp te zoeken. Wacht niet tot het te laat is... Want eenmaal in het buitenland, gelden er andere regels en is het bijzonder lastig om weer terug naar Nederland te keren.’

Wat is huwelijksdwang?

Bij huwelijksdwang worden jongeren onder grote druk gedwongen om met een partner te trouwen die wordt gekozen door hun ouders of andere familie. Vaak gebeurt dit in het buitenland. Slachtoffers zijn vaak meisjes of vrouwen tussen de 16 en 25 jaar, maar ook jongens en mannen. Er zijn verschillende aanleidingen voor huwelijksdwang, zoals tradities, verwesteren, schending familie-eer, economische redenen (financiële belangen).

Wat is achterlating?

Onder het mom van een vakantie worden jongeren meegenomen naar het land van herkomst van hun ouders waar ze vervolgens tegen hun wil, zonder paspoort en communicatiemiddelen aan hun lot worden overgelaten. De rest van het gezin keert gewoon terug naar Nederland. Dit komt voornamelijk voor bij jongeren tussen de 11 en 20 jaar die (grotendeels) in Nederland opgegroeid zijn. Opvoedproblemen zijn vaak de oorzaak. Sommige ouders met een migratieachtergrond vinden het lastig dat hun kind ‘verwestert’ en de tradities en cultuur van het land van herkomst achter zich laten.

Huwelijksdwang en achterlating zijn vormen van huiselijk geweld en kindermishandeling, mogelijk eergerelateerd. Er is geen vrije partnerkeuze en vaak wordt het recht op verzorging, onderwijs, een veilige plek om te wonen en bescherming tegen mishandeling geschonden. In 2018 startte het LKHA een campagne gericht op docenten en mentoren om hen te informeren over de signalen van huwelijksdwang en achterlating.

Over het LKH

Het Landelijk Knooppunt Huwelijksdwang en Achterlating (LKHA) is het kennis en expertisecentrum op gebied van huwelijksdwang en achterlating. Het Knooppunt adviseert professionals bij de aanpak van complexe zaken. Het LKHA werkt nauw samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken als slachtoffers van huwelijksdwang en achterlating in het buitenland hulp nodig hebben. Huwelijksdwang en achterlating in het buitenland worden in Nederland bij het LKHA gemeld. Het LKHA verifieert de melding en in geval van huwelijksdwang of achterlating worden slachtoffers ondersteund bij de terugkeer naar Nederland. Het LKHA werkt verder samen met gemeenten, Veilig Thuis, het Landelijke Expertisecentrum Eergerelateerd Geweld en andere organisaties uit de zorg- en veiligheidsketen. Op de website van het LKHA staat meer informatie over huwelijksdwang en achterlating.