Straf | initiatieven & cijfers Initiatieven & cijfers De Raad voor de Kinderbescherming adviseert de rechter of officier van justitie over straf voor jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd. Vaak is dat een taakstraf. Wij coördineren de taakstraffen ook.
Centraal staat de pedagogische invalshoek, zodat de ontwikkeling van een jongere de goede kant op kan gaan. De jongere is weliswaar duidelijk over een grens gegaan, maar dan is nog steeds - naast een straf - passende zorg nodig. Die zorg zetten we centraal.
Jongeren sneller en beter helpen door het strafproces goed te bewaken Casusregisseurs van de Raad voor de Kinderbescherming bewaken het strafproces van jongeren die in aanraking zijn gekomen met politie en justitie. Vanaf het moment dat zij zijn aangehouden tot het einde van de straf en de nazorg. Zij houden het overzicht en sturen proactief bij als dat nodig is. Door de taken van alle verschillende partijen goed op elkaar af te stemmen, blijft een zaak soepel lopen en helpen we jongeren sneller en beter. Voorzien we dat er processtappen gemist worden? Dan volgt dezelfde dag nog een mailtje met een reminder. Bijvoorbeeld aan de jeugdreclassering die binnen 6 weken met een plan van aanpak moet komen.
Onze casusregisseurs schakelen tussen Openbaar Ministerie, rechtbank, jeugdbescherming, gemeenten en zorgaanbieders. Ze verbinden straf en zorg, het vrijwillige en het gedwongen kader en hebben hierdoor kennis en zicht op verschillende vlakken. Het welzijn van de jongeren staat altijd voorop. Als het kan, proberen casusregisseurs te voorkomen dat jongeren opnieuw in het strafproces terechtkomen. Bijvoorbeeld door een zorgtraject te adviseren. Als er straf nodig is, zorgen ze ervoor dat jongeren naast straf óók hulp krijgen.
Steeds meer jongeren radicaliseren online De Raad voor de Kinderbescherming en het Openbaar Ministerie zien een toename in het aantal minderjarigen dat online radicaliseert. Dit gebeurt vaak zonder dat ouders, verzorgers of scholen het doorhebben.
Het gaat om jongeren die, ogenschijnlijk uit het niets, verdacht worden van ernstige strafbare feiten, zoals het maken en verspreiden van terroristische propaganda of het voorbereiden van een terroristische aanslag. Ze maken een overstap van online volgen naar actief handelen.
De onlinewereld speelt een belangrijke rol in het radicaliseringsproces, net als algoritmes van sociale media. Een jongere met interesse in de Tweede Wereldoorlog belandt gemakkelijk in een tijdlijn waarin steeds extremistischere content te zien is. De jongeren hebben in veel gevallen contact met jihadisten of aanhangers van het rechts-extremisme via chatgroepen van sociale media en gamingplatforms. Ouders kunnen en moeten alert zijn, maar zij kunnen dit niet alleen. Alle betrokkenen hebben een brede, maatschappelijke verantwoordelijkheid om te zorgen dat jongeren niet radicaliseren. Ter bescherming van de jongeren zelf én de maatschappij.
Op 3 april 2025 verscheen ook
Tekort aan jeugdhulp schaadt jongeren en de samenleving De Raad voor de Kinderbescherming pleit - net als voorgaande jaren - voor een betere beschikbaarheid van voldoende passende jeugdhulp, zodat jongeren tijdig hulp krijgen en vaardigheden aanleren die gaan helpen om uit de criminaliteit te komen. Dit voorkomt dat ze terugvallen en kan de verharding onder de jeugdcriminaliteit een halt toeroepen.
Jongeren krijgen helaas te weinig de hulp die wij als RvdK adviseren en die ze echt nodig hebben om aan hun problemen te werken, omdat deze niet of niet snel genoeg beschikbaar is. Als RvdK voelen we ons hierdoor soms gedwongen om een ‘second-best’ advies te overwegen. Als hulp te licht is of niet aansluit bij het risicoprofiel van jongeren, is deze niet optimaal om herhaling te voorkomen én hun ontwikkeling positief te stimuleren.
Daarnaast is het zorgwekkend dat jongeren tussen de 18 en 23 jaar oud die niet onder het jeugdstrafrecht zijn berecht in algemene zin buiten de kaders van de Jeugdwet en het recht op hulp vallen. Én als het om het strafrecht gaat, sinds 2023 in volwassenen gevangenissen geplaatst worden. Zij horen volgens het jeugdstrafrecht thuis in een jeugdgevangenis, zodat ze kunnen profiteren van scholing en aan hun sociale vaardigheden kunnen werken. Deze kwetsbare groep heeft speciale aandacht nodig.
LVB-experts in elk lokaal team De Raad voor de Kinderbescherming pleit voor meer experts bij gemeenten en instanties voor hulpverlening om jongeren met een licht verstandelijke beperking (LVB) goede en passende hulp te kunnen bieden. We merken dat er niet altijd voldoende kennis over deze jongeren is bij de lokale teams en instanties voor hulpverlening. Een LVB-expert weet waar jongeren met een LVB tegenaan lopen, kan goed contact met hen leggen en snapt het gedrag en de problematiek die hoort bij een LVB. Dit kan bijdragen aan het voorkomen dat jongeren in aanraking komen met jeugdcriminaliteit.
Lokale LVB-experts zijn behulpzaam voordat jongeren met een licht verstandelijke beperking in aanraking komen met onze organisatie en nadat ze bij ons weggaan. Naar schatting 30-40% van de jongeren met wie de RvdK aan de slag gaat vanwege een proces-verbaal, heeft een LVB. Te vaak ontbreekt voorinformatie hierover. Als we LVB herkennen, ofwel door informatie door lokale teams - ofwel omdat de RvdK dit onderzoekt met een SCIL (Screener voor intelligentie en licht verstandelijke beperking) - vergroot dit de kans dat we een passend en haalbaar advies geven. Zoals de leerstraf So-Cool (bedoeld voor jongeren met tekorten in sociale vaardigheden) voor jongeren met een IQ tussen de 50 en 85. Na afloop van een leerstraf is een zichtbaar aanspreekpunt in het lokale team van de gemeente voor de jongeren ook essentieel. Deze jongeren en gezinnen hebben vaak hun leven lang hulp nodig.
De Raad voor de Kinderbescherming traint medewerkers in het contact met jongeren met een licht verstandelijke beperking. Zo kan met een VR-bril worden ervaren hoe weinig begrip en geduld zij zelf en instanties kunnen hebben voor een LVB-jongere die het juiste loket zoekt of een afspraak wil maken.
Straf: cijfers Deze weergave toont het totaal aantal strafonderzoeken in 2020 t/m 2024. Hierbij is het onderscheid zichtbaar tussen strafonderzoeken met betrekking tot inverzekeringsstelling en strafonderzoeken op basis van een proces-verbaal. Het dalende aantal actualisaties laat een toenemende efficiëntie in de keten zien: als er veel tijd verstreken is tussen het onderzoek en de behandeling op zitting, kan het zijn dat de RvdK gevraagd wordt het onderzoek te actualiseren.
We zoomen nog even in op het totaal aantal strafonderzoeken in 2024 met daarbij het aantal strafonderzoeken met betrekking tot inverzekeringstellingen strafonderzoeken op basis van een proces-verbaal.
Deze weergave laat het totale aantal taakstraffen zien in 2024 zien met daarin onderscheid waar het gaat om een werkstraf, leerstraf of combinatie van deze twee. Het totaal aantal taakstraffen neemt de afgelopen jaren toe.
We zoomen nog even in op het aantal taakstraffen in 2024 met daarbij een uitsplitsing in het soort straffen dat wordt toegekend.
Deze weergave laat het aantal onderzoeken schoolverzuim zien in 2020 t/m 2024.
